راهنمای خرید فرش گبه و نکاتی که باید بدانید
فرش در چیدمان و دکوراسیون خانه های ایرانی حرف اول را می زند و جزئی جدایی ناپذیر از وسایل و دکور خانه است. چه از طرفداران دکوراسیون مدرن باشیم و چه سنتی، همه ی ما بر سر این موضوع توافق داریم که فرش به خانه گرما و انرژی می دهد و روح زندگی را در خانه جاری می کند.
فرش ایرانی تنوع زیادی دارد و بر اساس نقش و طرح، اندازه، بافت و … به انواع مختلفی مثل قالی، گلیم، جاجیم، گبه و … تقسیم می شود. خوشبختانه فرش و قالی ایرانی که در گذشته فقط به صورت دستباف تولید می شد، امروزه به صورت صنعتی و ماشینی هم بافته می شود که علاوه بر قیمت مناسب، کیفیت بسیار خوبی نیز دارد و نیاز خریداران را با هر سلیقه و بودجه ای، برآورده می کند.
گبه در بازار فرش ایران
یکی از خاص ترین و زیباترین انواع فرش ایرانی، گبه است که برای اولین بار در دهه 1350 وارد بازار فرش ایران شد. گبه که به آن قالیچه خرسک هم گفته میشود، نوعی فرش با جنس قالیچه است ولی اندازه آن یا برابر با قالیچه یا کوچکتر از آن است و نسبت به قالیچه، پرز بلندتری دارد تا حدی که اندازه بعضی از پرزها تا یک سانت هم میرسد و همچنین پودهای بیشتری در بافت آن به کار میرود که همین تعداد بیشتر پودها باعث نرمی گبه میشود.
گبه که تا آن زمان شناخته شده نبود با فرش هایی که تحت عنوان فرش ایرانی یا شرقی شناخته می شدند، فرق داشت. این تفاوت ها در موضوع، طرح و بافت باعث شد گبه به سرعت مورد توجه قرار بگیرد و طرفداران زیادی پیدا کند تا جایی که فرش گبه که در ابتدای ورود خود به بازار فقط به صورت دستباف و محدود عرضه می شد، امروزه به صورت ماشینی در طرح ها و رنگ ها ی متنوع با کیفیت و قیمت مناسب تولید می شود.
طرح های گبه
گبه هیچ طرح از پیش تعریف شده ای ندارد و نقوش آن برگرفته از طبیعت هستند که بر اساس ذهنیت بافنده و در قالب طرح های هندسی بافته می شوند. وجهمشترک تمامی گبههای ایرانی، گونهیی نقش پردازی سنتی و صور هندسی و نگارههای پرندگان و حیوانات زمینه است که طی هزاران سال شکل گرفته است. مهم ترین طرحهای گبه عبارتند از:
طرح خشتی یا قابی شکل
این طرح از کاربردی ترین نقشهای گبه است که مورد علاقه بافندگان فارس و بختیاری بوده و اساس آن شامل طرحهایی با قابهای منظم است که هر یک از قابها به صورت جداگانه، طرحی هماهنگ با قابهای دیگر دارد. نقوش به کار رفته در قابها شامل طرحهای هندسی، طرح درخت گل و مرغ، خاتم کاری و نقشهای ستارهای که قابها را زینت بخشیده است.
طرح شیر
مهم ترین طرحی که در میان عشایر بافته می شده نقش شیر است که تنها نقش مشترک بین بافندگان مناطق مختلف بوده است.
طرح حوض گبه
این نقش شامل ترنجی در وسط است که گلی را نشان میدهد که از اطراف آن گلها و غنچههایی دیگر گسترش یافته است.
طرح گل گبه
به نقش گل رز در گبه طرح گل گبه میگویند.
طرح ایلاتی
این طرح برگرفته از طبیعت اطراف عشایر است و کاملاً ذهنی است و بیشتر در میان قابهای لوزی، دایره، مربع، مستطیل و بیضی قرار میگیرد که هر یک از آنها با طرحهای با اصالت ایرانی مزین شدهاند.
طرح درخت
درخت در زندگی انسان ها جایگاه مهمی داشته است اما در این میان درخت سرو که نماد شادی و بید مجنون که نماد غم و اندوه بوده است بیشترین کاربرد را داشته است.
طرح راه راه
این طرح به گونههای متفاوت توسط بافندگان به کار میرود. جهت این راهها اغلب به صورت عمودی و اریب است و گاهی نیز از جهت افقی استفاده میکنند.
طرح خانه در هم
در دل این نقش مفهومی عرفانی مورد نظر است. این خانههای در هم شده و یکنواخت تصویری انتزاعی از مراحل زندگی را نمایان میکند که آغاز آن از عالم هستی است و پایان آن به گوهر ذات و وجود منتهی میشود.
طرح کف ساده
این گبهها سفرههای بدون نقش را در برابر ذهن مجسم مینمایند. این بی نقشی خانههای محقر روستاییان و زمین بی محصول آنها را نمایان میکند. نقشهای دیگری نیز در گبه استفاده میشوند که عبارتند از: عنکبوت، لوزی لوزی، لوزیهای سوار برهم، زیگ زاگ، چهار گوشه، محراب، حیوانات و انسان .
کاربرد گبه در دکوراسیون سنتی و مدرن
یکی از مهم ترین مواردی که برای داشتن یک دکوراسیون شیک و زیبا باید به آن توجه کنید، انتخاب درست و مناسب فرش است. بسیاری از افراد اهمیت فرش و تأثیر آن در دکوراسیون خانه را نادیده می گیرند و به اشتباه فکر می کنند که مبلمان، پرده و سایر لوازم منزل در مقایسه با فرش و قالی اهمیت بیشتری دارند؛ در صورتی که این باور، یک دیدگاه کاملاً غلط و اشتباه است. پس مراقب باشید هنگام انتخاب و خرید فرش دچار چنین اشتباهی نشوید!
انتخاب فرش مناسب برای دکوراسیون داخلی به عوامل مختلفی مثل سبک چیدمان منزل، رنگ بندی قالب، طرح و جنس پارچهمبلمان و پرده ها و هارمونی و تناسب فرش با آنها بستگی دارد.
فرش گبه به دلیل تنوع بالا در طرح و رنگ، قیمت مناسب و ابعاد بسیار متفاوت قابلیت استفاده در فضاهای مختلف خانه را دارد. به عنوان مثال می توانید از گبه به عنوان فرش راهرو، فرش راه پله یا فرش آشپزخانه استفاده کنید.
اگر طرفدار دکوراسیون مدرن هستید و چیدمان خانه شما کلاسیک نیست، گبه یکی از بهترین گزینه هایی است که علاوه بر داشتن روح و اصالت ایرانی به خوبی با فضاهای مدرن هماهنگ است و جلوه ای شیک و خاص به سبک طراحی خانه می دهد.